Rata równa czy rata malejąca

Klienci często pytają jaka forma spłat jest lepsza. Krótko mówiąc wszystko zależy od tego jak klient chce spłacać kredyt, czyli jak mu wygodnie.

Podaję poniżej przykładowy harmonogram dla kwoty 300 000 i 30-letniego okresu kredytowania i przykładowego oprocentowania 4,2% w skali roku:

rata równa

Nr raty	Część odsetkowa raty (w PLN)	Część kapitałowa raty (w PLN)	Rata łącznie (w PLN)	Kapitał do spłaty (w PLN)
1	1 050,00	417,05	1 467,05	299 582,95

60

954,53

512,52

1 467,05

272 209,38

120

834,99

632,06

1 467,05

237 937,26

180

687,58

779,47

1 467,05

195 672,00

240

505,79

961,26

1 467,05

143 549,40

300

281,60

1 185,46

1 467,05

79 270,45

rata malejąca

Nr raty	Część odsetkowa raty (w PLN)	Część kapitałowa raty (w PLN)	Rata łącznie (w PLN)	Kapitał do spłaty (w PLN)
1	1 050,00	833,33	1 883,33	299 166,67

60

877,92

833,33

1 711,25

250 000,00

120

702,92

833,33

1 536,25

200 000,00

180

527,92

833,33

1 361,25

150 000,00

240

352,92

833,33

1 186,25

100 000,00

300

177,92

833,33

1 011,25

50 000,00

Z zestawienia dokładnie nie wynika, ale w 144 miesiącu rata równa i rata malejąca będzie wynosiła dokładnie tyle samo dla dwóch systemów spłaty. Czy w przypadku spłaty w ratach malejących do 144 miesiąca rata będzie wyższa a po tym miesiącu niższa od raty równej. Oznacza, to że dopiero po 12 latach odetchniemy z ulgą i rata będzi niższa niż przy racie równej.

Z innej strony. Łączny koszt dla obu przypadków wynosi odpowiednio (dodaję trzeci przypadek również):

- 228 138 PLN - dla raty równej, dla 30 lat (pierwsza rata - 1467; najwyższa zdolność kredytowa)

- 189 525 PLN - dla raty malejącej, dla 30 lat (pierwsza rata - 1883; najniższa zdolność kredytowa)

- 185 048 PLN - dla raty równej, dla 25 lat (pierwsza rata - 1616)

Widać z powyższego, że przy spłacie w ratach malejących dla naszego przypadku oszczędzamy ok. 38 000. Obliczyłem również koszty dla trzeciego przypadku, czyli dla 25 lat. W tym przypadku również oszczędzamy podobną kwotę, ponieważ skrócił nam się okres trwania kredytu.

Należy pamiętać jednak, że zdolność kredytowa jest liczona w oparciu o pierwszą ratę kredytową. I stąd wybór raty malejącej powoduje, że nasza zdolność będzie najniższa ponieważ jako zobowiązanie przyjęta zostanie wartość 1883. Jeśli klient nie posiada "zapasu zdolności kredytowej" to z pewnością wariant rat równych będzie najkorzystniejszy. Jeśli jednak ma wybór, to według mnie lepiej jest skrócić sobie okres kredytowania np. do 25 lat, co przyniesie ten sam efekt co zmiana sposobu spłaty na ratę malejącą

Jedynym przypadkiem kiedy rzeczywiście uzasadniony jest wybór rat malejących jako wariant spłaty, jest według mnie przypadek, jeśli kredytobiorcami są osoby, które w niedalekiej przyszłości przejdą na emeryturę. Wtedy to właśnie po prześciu na emeryturę dochody takich osób spadną i warto mieć niższą ratę. Taką możliwość uzyskamy jeśli wybierzemy jako sposób spłaty raty malejące, czyli sukcesywny spadek raty w trakcie trwania umowy.