Prawo do informacji o czynnikach, które wpłynęły na ocenę zdolności kredytowej, czyli zapytanie w trybie art. 70a Prawa Bankowego

10.07.2020 r.

 

Dnia 4 maja 2019 weszły w życie nowe przepisy Prawa Bankowego, które nałożyły na banki dodatkowe obowiązki:

[1] Wskazanie czynników mających wpływ na ocenę zdolności kredytowej klienta (art. 70a).

[2] Wskazanie podstawy dla podjętej decyzji kredytowej w sposób automatyczny (art. 105a).

 

Nowe przepisy nie zmieniły dotychczasowych obowiązków informacyjnych, a więc jako Klient otrzymujesz informację z banku zarówno o decyzji lub ocenie pozytywnej, jak i negatywnej. Forma przekazania informacji jest różna zależnie od banku.

 

 

Informacja z banku nie jest dla Ciebie wystarczająca?

 

Masz prawo złożyć wniosek do banku o udzielenie wyjaśnienia do wykonanej oceny ryzyka i zdolności kredytowej w trybie art. 70a prawa bankowego. Możesz uzyskać więc informacje o czynnikach, które wpłynęły na wydaną decyzję kredytową, w tym danych osobowych, które miały wpływ na dokonaną ocenę ryzyka i zdolności kredytowej.

 

Takie zapytanie możesz złożyć w placówce banku lub na infolinii. Bank ma obowiązek przekazać powyższe wyjaśnienia w formie pisemnej. Prawo do wyjaśnień dotyczy zarówno pozytywnych jak i negatywnych decyzji kredytowych.

 

Ocena zautomatyzowana

 

W przypadku, gdy otrzymałeś decyzję odmowną zautomatyzowaną (bez udziału człowieka) bank informuje o podstawie podjętej decyzji. Masz prawo od takiej decyzji odwołać się i zawnioskować o ponowne rozpatrzenie wniosku (z udziałem człowieka).

 

Jak brzmią wspomniane artykuły?

 

Art. 70a Prawa Bankowego

„1. Banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów na wniosek osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, ubiegającej się o kredyt przekazują, w formie pisemnej, wyjaśnienie dotyczące dokonanej przez siebie oceny zdolności kredytowej wnioskującego.

2. Wyjaśnienie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje informacje na temat czynników, w tym danych osobowych wnioskującego, które miały wpływ na dokonaną ocenę zdolności kredytowej.

3. W przypadku przedsiębiorców bank i inna instytucja ustawowo upoważniona do udzielania kredytów może pobierać opłatę za sporządzenie wyjaśnienia, o którym mowa w ust. 1. Wysokość opłaty powinna być odpowiednia do wysokości kredytu.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy ubiegającego się o pożyczkę pieniężną.”

 

Art. 105a, punkt 1a Prawa Bankowego

„1a. Banki, inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, instytucje pożyczkowe oraz podmioty, o których mowa w art. 59d ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, a także instytucje utworzone na podstawie art. 105 ust. 4, mogą w celu oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego podejmować decyzje, opierając się wyłącznie na zautomatyzowanym przetwarzaniu, w tym profilowaniu, danych osobowych – również stanowiących tajemnicę bankową – pod warunkiem zapewnienia osobie, której dotyczy decyzja podejmowana w sposób zautomatyzowany, prawa do otrzymania stosownych wyjaśnień co do podstaw podjętej decyzji, do uzyskania interwencji ludzkiej w celu podjęcia ponownej decyzji oraz do wyrażenia własnego stanowiska.”

 

 

Ustawa wprowadzająca zmianę

 

Ustawa z dnia 21 lutego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).

Dz.U. 2019 poz. 730

 

 

Autor wpisu

Bożena Myszczyszyn Ekspert Kredytowy