Wpływ spadku inflacji na kredyt hipoteczny

Inflacja to jeden z najważniejszych elementów, które wpływają na koszty kredytów hipotecznych. Utrzymujące się od dłuższego czasu wysokie stopy procentowe i dwucyfrowa inflacja sprawiły, że kredyty mieszkaniowe znacząco podrożały, a chętnych na nie kredytobiorców było coraz mniej. Jednak obecnie sytuacja się zmieniła. Na skutek spadku stóp procentowych i obniżki inflacji nastąpiło zwiększenie popytu na kredyty. Sprawdźmy, jak inflacja wpływa na kredyt hipoteczny.

W lipcu 2023 roku o kredyt mieszkaniowy wnioskowało łącznie 43,47 tys. potencjalnych kredytobiorców. Rok wcześniej liczba klientów chętnych na takie zobowiązania wynosiła tylko 14,1 tys. Rok do roku zmiana w ilości potencjalnych kredytobiorców wyniosła aż 208,3%.

Średnia wartość wnioskowanego kredytu mieszkaniowego wyniosła w lipcu 2023 roku 410,42 tys. zł i była wyższa o 21% od wartość z lipca zeszłego roku.

Wpływ na tak duży popyt wśród kredytobiorców ma nowy program mieszkaniowy  „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”. Według szacunków nawet 60% klientów banków to osoby starające się o kredyt w ramach tego programu [1]. Do tego do zadłużania się zachęca także spadająca inflacja. Zatrzymajmy się właśnie na tym zjawisku

Co to jest inflacja?

Inflacja to proces spadku wartości pieniądza i wzrostu poziomu cen w gospodarce. Oznacza to, że maleje siła nabywcza pieniądza. Konsument odczuwa to w ten sposób, że za te same posiadane pieniądze (dochód, oszczędności) może kupić mniej dóbr czy usług, niż wtedy, gdy inflacja była niższa. Na poziom inflacji wpływa podaż pieniądza w gospodarce, znaczenie ma także rozpędzona konsumpcja. Przykładowo można to zobrazować tak: konsument, który włożył do skarbonki trzy lata temu określoną kwotę (np. 2 tys. zł) i wyjmie pieniądze teraz, kupi za nie mniej produktów niż trzy lata temu, pomimo tego, że nadal ma w ręku taką samą kwotę. Tak inflacja wpływa na pieniądz. Sprawia, że pomimo tej samej kwoty, jest on mniej wart niż kilka lat temu. Warto wiedzieć, że to właśnie z powodu inflacji odkładanie gotówki do tzw. skarpety jest nieopłacalne. Pieniądze tak przechowywane nie tylko nie generują zysków, ale jeszcze tracą na wartości.

Największy wpływ na wzrost inflacji mają przede wszystkim czynniki związane ze stanem gospodarki, nadmierna emisja pieniądza, nieodpowiednia polityka monetarna realizowana przez bank centralny oraz niezrównoważony budżet państwa.

Główny Urząd Statystyczny podał, że we wrześniu 2023 roku ceny towarów i usług konsumpcyjnych w porównaniu do analogicznego miesiąca ubiegłego roku wzrosły o 8,2% (przy wzroście cen usług o 9,7% i towarów o 7,6%). W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny towarów i usług obniżyły się o 0,4% [2].

Inflacja a kredyt hipoteczny

Warto wiedzieć, że inflacja nie tylko wpływa na ceny produktów i usług, ale także kształtuje koszty kredytów, zwłaszcza tych długoterminowych – hipotecznych i mieszkaniowych.

Aby określić, jak inflacja wpływa na kredyt hipoteczny, trzeba zrozumieć konstrukcję oprocentowania produktów kredytowych. Składają się one z:

• Marży banku stanowiącej bezpośredni zysk instytucji finansowej.
• Stopy bazowej, która jest zależna od wysokości stopy procentowej WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate). WIBOR to wartość oprocentowania, po jakim banki komercyjne zgadzają się udzielać sobie nawzajem pożyczek. Na wysokość wskaźnika WIBOR wpływa przede wszystkim wielkość stopy referencyjnej, która jest ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej po wzięciu pod uwagę wysokości inflacji.

W sytuacji, gdy stopy procentowe (w tym stopa referencyjna) pozostają na niskim poziomie oprocentowanie i rata kredytu także są niskie. W czasie pandemii, gdy była w Polsce i na świecie trudna sytuacja gospodarcza, Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o obniżeniu stopy referencyjnej prawie do zera. To spowodowało rekordową obniżkę rat kredytów hipotecznych. W późniejszym okresie, aby zatrzymać konsekwencje rosnącej inflacji, RPP podniosła stopy procentowe. Ten krok sprawił, że wskaźnik WIBOR wzrósł, a wraz z nim rosną także raty kredytów. W związku z tym warto wiedzieć, że wpływ inflacji ma kredyt mieszkaniowy jest nieunikniony.

Spadek inflacji – co oznacza?  

Pod koniec ubiegłego roku prognozy dla kredytów hipotecznych nie były optymistyczne. Wskutek rosnącej inflacji wszyscy przewidywali, że ponownie wzrosną stopy procentowe i wskaźnik WIBOR. Najwyższy wskaźnik WIBOR 3M został odnotowany w listopadzie 2022 roku – osiągnął rekordową wysokość 7,61%. Wartość ta wywołała wzrost kosztów kredytowych. Po tym rekordzie Rada Polityki Pieniężnej nie zdecydowała się na kolejną podwyżkę stóp procentowych i ostatecznie doprowadziła do ich obniżki. Po szczytowym odczycie z lutego 2023 roku, gdy inflacja wynosiła 18,4%, nastąpił powolny spadek inflacji. W lipcu 2023 roku wyniosła już 10,8%.

Co oznacza spadek inflacji? Obniżone stopy procentowe NBP przełożyły się na spadek wskaźników WIBOR. WIBOR 3M w styczniu 2023 roku wyniósł około 6,9%, dzięki temu spadło również oparte na nim oprocentowanie zmienne kredytów hipotecznych. Spadek inflacji i obniżenie WIBOR- u poskutkowało obniżeniem rat kredytu hipotecznego. W przypadku przeciętnego zobowiązania, zaciągniętego na 300 tys. zł i 25 la, obniżka wyniosła nawet 100-150 zł.

Stawka WBOR 6M w okresie od kwietnia do czerwca 2023 roku wynosiła 6,95%, a w połowie sierpnia obniżyła się jeszcze do poziomu 6,55%. Taka wysokość i spadek inflacji doprowadziły do obniżki raty kredytu o około 70 zł

Spadek inflacji – prognozy na przyszłość

Po dość zaskakujących obniżkach stóp procentowych i spadku inflacji eksperci prognozują kolejne obniżki. Szacuje się, że w grudniu WIBOR 3M może wynieść około 5%, a pod koniec roku 2024 roku spadnie do poziomu 4%. Jeśli faktycznie do tego dojdzie, doprowadzi to do kolejnych obniżek rat kredytów hipotecznych, o nawet 15% do końca przyszłego roku.

Obniżenie stóp procentowych i spadek inflacji oznaczają dobre wieści i prognozy dla kredytobiorców spłacających  długoterminowe kredyty hipoteczne. Dzięki takim obniżkom będą oni mogli w końcu płacić niższe raty kredytów.

Źródła:

[1]: https://media.bik.pl/informacje-prasowe/817474/o-273-1-wzrosla-wartosc-zapytan-o-kredyty-mieszkaniowe-w-lipcu-2023-r

[2]: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-we-wrzesniu-2023-roku,2,143.html